Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Sağlığınız İçin Bilmeniz Gerekenler

 1. Genital Herpes

Genital herpes, herpes simpleks virüsü (HSV) tarafından neden olan bir cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Genellikle HSV-2 virüs türü ile ilişkilendirilse de, genital herpesin bir diğer yaygın nedeni de HSV-1 virüs türüdür. Bu enfeksiyon, genellikle cinsel temas sırasında bulaşır, ancak temasın dışında da bulaşma riski bulunabilir.

Belirtiler:

• Asemptomatik Dönem: Birçok insan genital herpes taşıyıcısı olabilir ancak hiçbir belirti göstermeyebilir.
• Belirtili Dönem: Belirtiler ortaya çıktığında, genellikle şunları içerir:

1. Yaralar veya su dolu kabarcıklar genital bölgede veya çevresinde
2. Kaşıntı, yanma veya ağrı
3. İdrar yaparken acı
4. Lenf bezlerinde şişlik
5. Ateş, baş ağrısı ve genel halsizlik

Komplikasyonlar:

1. Tekrarlayan Nöbetler: Genital herpes, tekrarlayan dönemlere neden olabilir.
2. Bağışıklık Sistemi Zayıflaması: Zayıf bir bağışıklık sistemi durumunda daha ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
3. Neonatal Herpes: Hamile bir kadında ortaya çıkan genital herpes, doğum sırasında bebeğe bulaşabilir.

Tedavi:

• Antiviral ilaçlar: İlaçlar, belirtileri hafifletmeye ve virüsün yayılmasını kontrol altına almaya yardımcı olabilir.

2. HIV/AIDS

Human Immunodeficiency Virus, bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudu diğer enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı savunmasız bırakan bir virüstür. Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu (AIDS), HIV enfeksiyonunun ilerleyerek bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zayıfladığı bir aşamadır. HIV/AIDS, cinsel temas, kan yolu, anneden bebeğe geçiş, paylaşılan iğneler ve diğer vücut sıvıları aracılığıyla bulaşabilir.

HIV Enfeksiyonunun Evreleri:

İlk Evre:

1. HIV bulaşması
2. Asemptomatik dönem: İlk enfeksiyon sonrasında belirti göstermeyebilir.

İleri Evre:

1. Bağışıklık sistemi zayıflamaya başlar
2. Belirtiler ortaya çıkar: Ateş, kilo kaybı, gece terlemeleri gibi genel belirtiler

AIDS:

1. Bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflar
2. Ciddi enfeksiyonlar ve kanserler gelişebilir

Belirtiler:

1. HIV enfeksiyonu belirtileri: İlk enfeksiyon sonrasında grip benzeri semptomlar, ateş, lenf bezlerinde şişme gibi belirtiler görülebilir.
2. AIDS belirtileri: Kronik ishal, kilo kaybı, tekrarlayan enfeksiyonlar ve kanserler.

Tedavi:

1. Antiretroviral Tedavi : HIV enfeksiyonunu kontrol altına alabilir ve AIDS gelişmesini önleyebilir.
2. PrEP : Yüksek risk altındaki bireylere HIV enfeksiyonunu önlemek için kullanılan ilaç.

HIV/AIDS, erken teşhis ve etkili tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak, tedavi edilmezse, ciddi sağlık sorunlarına ve ölüme yol açabilir. HIV pozitif bireylerin düzenli sağlık kontrolüne gitmeleri, tedaviyi sürdürmeleri ve korunma önlemlerini uygulamaları önemlidir.

 3. Bel Soğukluğu (Gonore)

Bel soğukluğu, tıbbi terim olarak genellikle “gonore” olarak adlandırılan cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Gonore, Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyondur ve genellikle genital bölgede, rektumda, boğazda veya gözde meydana gelir. Gonore, cinsel temas yoluyla bulaşabilir, ancak hamilelik sırasında anneden bebeğe de geçebilir.

Belirtiler:

• Erkeklerde:

1.     İdrar yaparken acı veya yanma hissi

2.     Beyaz, sarı veya yeşil renkli akıntı

3.     Testis ağrısı veya şişlik

• Kadınlarda:

1. Asemptomatik (belirti göstermeyen) olabilir.
2. Belirti verirse, vajinal akıntı, idrar yaparken acı veya yanma hissi olabilir.

• Rektal ve Oral Gonore:

1. Rektal bölgede ağrı, kaşıntı veya rektal akıntı
2. Boğazda enfeksiyon belirtileri

Komplikasyonlar:

1. Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID): Kadınlarda gonore, rahim içi dokulara yayılıp PID’ye neden olabilir.
2. Üreme Sorunları: Kadın ve erkeklerde üreme organlarına zarar verebilir.
3. Diğer Komplikasyonlar: Eklemlerde iltihaplanma, cilt lezyonları ve nadiren iç organlarda enfeksiyonlar olabilir.

Tedavi:

• Antibiyotikler: Gonore, genellikle bir veya birkaç antibiyotik dozu ile tedavi edilebilir.

4. Sifiliz

Sifiliz, Treponema pallidum adlı bakterinin neden olduğu bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. Bu bakteri genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır, ancak aynı zamanda hamilelik sırasında anne-babadan bebeğe geçebilir. Sifiliz, ciddi bir enfeksiyon olup tedavi edilmezse önemli sağlık sorunlarına yol açabilir.

Belirtiler:

1. Birinci evredeki şanker dışında birçok belirti olmayabilir.
2. İkinci evrede cilt lezyonları, ateş, baş ağrısı gibi genel belirtiler görülebilir.
3. Üçüncü evrede organ hasarı ve nörolojik belirtiler ortaya çıkabilir.

Tedavi:

• Antibiyotikler: Erken evrelerde genellikle bir veya birkaç doz penisilin kullanılır.

 5. Klamidya

Klamidya, Chlamydia trachomatis adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu bakteri, insanlarda genellikle üreme ve idrar yollarında enfeksiyonlara neden olabilir. Klamidya, genellikle asemptomatik (belirti göstermeyen) olabilir, bu nedenle birçok insan enfekte olduklarının farkında olmayabilir. Ancak, belirtiler ortaya çıkarsa, genellikle hafif ve geçici olabilir.

Belirtiler:

1. Asemptomatik: Birçok kişi klamidya taşıyıcısı olabilir ve hiçbir belirti göstermeyebilir.
2. Belirtili Enfeksiyon:
3. İdrar yaparken yanma veya acı hissi
4. Vajinal veya penil akıntı
5. Karın altı ağrısı
6. Adet döngüsü değişiklikleri
7. Cinsel ilişki sırasında ağrı veya kanama

Komplikasyonlar:

1. Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID): Kadınlarda klamidya, rahim içi dokulara yayılabilir ve PID’ye neden olabilir. PID, kısırlık riskini artırabilir.
2. Erkek ve Kadınlarda Üreme Sorunları: Klamidya, erkek ve kadınlarda üreme sistemine zarar verebilir.
3. Hamilelik Komplikasyonları: Klamidya enfeksiyonu, hamilelik sırasında komplikasyonlara neden olabilir.

 Tedavi:

• Antibiyotikler: Klamidya, genellikle bir veya birkaç doz antibiyotikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Tedavi tamamlanmalıdır.

6. HPV (İnsan Papilloma Virüsü)

İnsan Papilloma Virüsü (HPV), insanlarda cilt ve mukoza zarlarını enfekte eden bir grup virüstür. HPV’nin birçok alt tipi vardır ve bu türlerin bazıları cinsel yolla bulaşan hastalıkların başında gelir. Ancak, HPV sadece cinsel temas yoluyla bulaşan bir virüs değildir; cilt teması veya doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir.

Belirtiler:

1. Genital Siğiller: HPV’nin düşük riskli tipleri genellikle genital siğillere neden olur. Bu siğiller genellikle görünür ve dokunulabilir olup genital bölgede veya ağız içinde ortaya çıkabilir.
2. Asemptomatik Enfeksiyon: Çoğu HPV enfeksiyonu asemptomatiktir, yani herhangi bir belirtiye neden olmaz.

Korunma ve Tedavi:

Aşı:

 HPV aşıları, cinsel temas yoluyla bulaşan bazı tip virüsleri önlemek için geliştirilmiştir. Aşılama genellikle genç yaşlarda başlar.

Korunma:

 Korunma, düzenli tıbbi kontroller, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan kaçınma ve cinsel aktivite sırasında prezervatif kullanma gibi önlemleri içerir.

Tedavi:

 Genital siğiller gibi semptomatik enfeksiyonlar tedavi edilebilir. Ancak, tedavi, virüsün vücuttan tamamen temizlenmesini garanti etmez.

 7. Hepatit B ve C

Hepatit B ve C virüsleri, karaciğer iltihabına neden olan virüslerdir. Bu virüsler kan yoluyla, korunmasız cinsel ilişki veya ortak kullanılan iğneler yoluyla bulaşabilir.

Belirtiler:

1. Asemptomatik (hiçbir belirti göstermeyen) olabilir.
2. Sarılık
3. Karın ağrısı
4. İştah kaybı
5. Halsizlik
6. Üşüme ve ateş

Komplikasyonlar:

1. Karaciğer sirozu
2. Karaciğer kanseri
3. Kronik hepatit B taşıyıcılığı

Hepatit C:

Belirtiler:

1. Genellikle asemptomatik (büyük bir kısmı ilk başta belirti göstermez)
2. Yorgunluk
3. Karın ağrısı
4. İştah kaybı
5. Sarılık

Komplikasyonlar:

1. Kronik hepatit C enfeksiyonu
2. Karaciğer sirozu
3. Karaciğer kanseri

Tedavi: Antiviral ilaçlar, hepatit C enfeksiyonunu kontrol etmek ve iyileştirmek için kullanılabilir.